Stereoskop Wheatstone`a
Sir Charles Wheatstone - wszechstronny i niebezpieczny (dla przestępców)
Sir Charles Wheatstone (1802-1875), angielski naukowiec i wynalazca. Nie tylko odnosił sukcesy jako samodzielny twórca, ale wniósł znaczący wkład do wielu przełomowych odkryć i wynalazków. Jest twórcą m.in. instrumentów muzycznych (wymyślił koncertynę, instrument w rodzaju harmonii z klawiaturą), technikę szyfrowania (szyfr Playfair), czy właśnie stereoskopu. Był także współtwórcą m.in. tak zwanego mostka Wheatstona (do pomiaru oporu elektrycznego) i telegrafu. (wspólnie z Williamem Fothergillem Cooke`iem.
W 1845 roku telegraf przyczynił się do aresztowania mordercy Johna Tawella. W weselszej, choć nadal emocjonującej roli, telegraf zaistniał w 1890 roku – wyniki gonitwy z The Oaks znano w Nowym Jorku 15 sekund po zakończeniu wyścigu!
Po lewej grupa znamienitych uczonych z epoki. Wśród nich od lewej Michael Faraday, prof. Huxley, sir Charles Wheatston (stoi), sir David Brewster (twórca własnego stereoskopu) i prof. Tyndall
W 1848 roku Wheatstone, stał się bohaterem skandalu obyczajowego, który poruszył arystokratyczne sfery ówczesnej Wielkiej Brytanii – poślubił własną kucharkę, Emmę West.
Dla rozwoju stereoskopii ważniejsze jednak było, że w 1838 roku Sir Charles zaprezentował przed Royal Society skonstruowany przez siebie stereoskop – urządzenie, które z płaskich obrazków umiało stworzyć iluzję przestrzenności. Był jednym z rezultatów jego zainteresowań optyką i widzeniem obuocznym. W 1840 roku za osiągnięcia w tej dziedzinie otrzymał medal od Królewskiego Towarzystwa.
Budowa stereoskopu Wheatstone`a
Dwa umieszczone po przeciwległych stronach płaskie rysunki brył geometrycznych (po jednym dla lewego i prawego oka) odbijały się w dwóch zwierciadłach umieszczonych względem siebie pod kątem 45°. Widz oglądał je za przez szkła okularowe, co pozwalało na odpowiednią akomodację wzroku. Każde oko widziało „swój” obrazek, a mózg, dając się „oszukać”, tworzył w korze wzrokowej oglądającego przestrzenny obraz obiektu.
Wkrótce wynalazek zaprezentowano publiczności. Po 1839 roku Wheatstone zamówił u Williama Foxa Talbota (1800-1877), jednego z pionierów fotografii, zdjęcia wykonane z przesunięciem. Iluzja obrazu 3D stała się prawie realistyczna. Urządzenie Wheatstone`a było jednak dość skomplikowane i niewygodne w użyciu. I to m.in. sprawiło, że nie zostało spopularyzowane i nigdy nie trafiło do seryjnej produkcji. Do historii weszło jako stereoskop zwierciadlany Wheatstone`a.
