Projektor filmowy Ernemann Familien
Kino domowe nie dla ludu
Projektor filmowy Ernemann Familien pojawił się w sprzedaży ok. 1907 roku. Mimo, że kinematografia była wówczas dość młodym wynalazkiem, to film zdążył stać się rozrywką niemal powszechną i na ogół lubianą. Choć na pełną akceptację i miano sztuki musiał jeszcze oczywiście zapracować.
Projektor Ernemann Familien prezentowany w katalogu firmy z ok. 1908 roku.
Wielu, jeszcze nie do końca przekonanych, miało ochotę skorzystać z wstydliwie fascynującego wynalazku, ale ściskanie się w dusznej, wąskiej sali z przypadkowymi (i nie zawsze reprezentującymi pewien poziom i odpowiednią sferę) widzami, było ponad ich siły.
Dla szacownych mężów i ojców rodzin (i ich żon i dzieci oczywiście), Ernemann wyprodukował projektor, dzięki któremu domownicy mogli zasiąść przed ekranem (lub ścianą) we własnym salonie. Było to o tyle proste, że projektor nie był zanadto skomplikowany i nie potrzebował prądu (działał na korbkę). Wiele kin wypożyczało filmy, które schodziły z afisza. A ponieważ repertuar często zmieniano, można było oglądać w domu prawie najnowszą produkcję. Filmy były krótkie, kręcenie korbą nie było więc ponad siły nawet wątłego pana domu. Za takie kino domowe trzeba było jednak trochę zapłacić, więc taka rozrywka nie była dostępna dla każdego.
Wybuchowe projekcje
W początkach XX wieku używano różnych źródeł światła zarówno w latarniach magicznych, jak i projektorach filmowych. Tradycyjna używana przez ponad 200 lat świeczka przeszła już do lamusa. Wciąż używano mniejszych lub większych lamp naftowych. Lepszym rozwiązaniem były specjalne lampy z dużym palnikiem na naftę. W dużych salach używano bardzo niebezpiecznych, ale dających intensywne światło lamp, w których wytwarzano je przez spalanie wodoru i tlenu z dodatkiem wapna. Były to jednak urządzenia niełatwe w obsłudze i bardzo niebezpieczne. Nierzadko powodowały pożary, a nawet eksplozje. Czasem źródłem światła był gaz ze specjalnej butli. Wraz z pojawieniem się prądu używano w projektorach zarówno mocnego światła łuku elektrycznego, jak słabszej żarówki.
W domowych warunkach używano zwykle specjalnych lamp na naftę, czasem na gaz. Na zdjęciach obok Ernemann Familien znajduje się w pozycji “roboczej” – z uchylonym dachem, który w pozycji do transportu i przechowywania opuszczano do wnętrza latarni. Odchylany do góry “dach” latarni projektora odsłaniał rodzaj “wywietrzników”.
Odchylany do góry “dach” latarni projektora odsłaniał rodzaj “wywietrzników”. W podłodze widać także otwory umożliwiające przepływ powietrza. W czasie projekcji tył projektora był oryginalnie w większości zasłonięty.
Ach, jak pan źle wygląda, panie projektorze!
Unikatowy projektor Ernemann Familien z 1907 roku, który prezentujemy powyżej, trafił do kolekcji KinoHistoria w kilku kawałkach. Największa część – latarnia, została kiedyś przygnieciona czymś dość ciężkim i była zdeformowana. “Zajęła” się już nią także rdza. Wypolerowana niegdyś stal ramion na szpule z filmami, była niemal czarna. Każda część projektora została poddana renowacji. Dzięki niej po zainstalowaniu wewnątrz żarówki można z niego znów wyświetlać filmy.
Obok zdjęcie latarni przed renowacją
A to już zdjęcie wykonane w czasie składania projektora. Na swoim miejscu jest już “główka” projektora. Brakuje jeszcze m.in. latarni i przesłony przed obiektywem. Zdjęcia są złej jakości – nie były robione z myślą o publikacji, niestety.
© 2019 KinoHistoria All rights reserved