Latarnia Magiczna Lapierre „Carrée”
Polichromowana wieża
Niewielka, ale bardzo ładna latarnia magiczna „Carrée” firmy Lapierre z Paryża z ok. 1870 roku. Elegancka forma miała wyjść naprzeciw bardziej wyrafinowanym gustom, jak zapewniał sam producent Auguste Lapierre. Zamiast prostej metalowej “puszki” opracował elegancką optyczną zabawkę, którą można było ustawić w salonie. Lapierre reklamował swoją latarnię, jako przedmiot “który umili domownikom długie zimowe wieczory”.
Do lat 60. XIX wieku dominowały pozbawione ozdób proste cylindryczne latarnie z żelaza lub cyny. Lapierre zastosował technikę stemplowania metali z przygotowanych matryc (patent zgłoszony 29 marca 1860 r. zatytułowany “Zastosowanie ozdobnego stemplowania metali”), dzięki czemu można było uzyskać ciekawsze, lżejsze formy i zdobienia.
A ile za to cudo, panie Lapierre?
Latarnie Lapierre`a w zależności od wielkości i typu kosztowały od 4 do 25-30 franków. Litr nafty do lampki kosztował ok. 70 centymów (zresztą nafta była używana w gospodarstwie domowym do “codziennego” oświetlenia). Na początku lat 60. XIX wieku we Francji robotnik rolny zarabiał dziennie 1 frank i 70 centymów, zaś stolarz ok. 2 franków i 50 centymów. Kilogram chleba najlepszej kategorii kosztował zaś ok. 50 centymów. Najmniejsza latarnia z manufaktury Lapierre`a stanowiła więc ekwiwalent mniej więcej 8 kilogramów najlepszej jakości chleba.
Kwadratowy korpus jest polichromowany czerwonym i złotym lakierem alkoholowym. Posiada wytłoczone z trzech stron dekoracje z okrągłymi kropkami. Latarnię wieńczy komin i ażurowa górna galeryjka, która nadaje jej lekkości i kojarzy się z elementem architektonicznym. Latarnia wyposażona jest w przesuwany obiektyw (soczewka skupiająca o średnicy 4 cm i druga soczewka o średnicy 2 cm) i miejsce na wsunięcie slajdu. Źródłem światła jest maleńka lampka naftowa. Całość opiera się na czterech ozdobnych, profilowanych nóżkach.
To ostatnia wersja z produkowanych przez firmę Lapierre latarni modelu „Carrée”, z profilowanymi nóżkami. Ten typ kwadratowej latarni produkowany był najpierw w siedmiu, potem nawet dziewięciu rozmiarach.
Blacharstwo i "polichromownictwo"
Auguste Lapierre pochodził z Normandii, zamieszkał w Paryżu, gdzie od 1848 zajmował się blacharstwem (przy Saint-Paxent nr 1). Dziś to określenie kojarzy się głównie z karoseriami samochodowymi, ale wówczas oznaczało wytwórcę blach (np. na pokrywanie dachów) oraz rzemieślnika naprawiającego przedmioty z blachy. Jego nieduży warsztat wytwarzał także proste latarnie magiczne. Po opatentowaniu wynalazku stemplowania (wytłaczania) blach metalowych, który przyspieszył i unowocześnił pracę z blachami, Lapierre zajął się produkcją latarni magicznych na szerszą skalę, stając się w ciągu kilku lat ich wiodącym producentem we Francji. W 1866 roku przeniósł się na rue Michel-le-Comte nr 21. Później po przejęciu firmy swego wielkiego rywala F. Auberta, przeniósł swoją fabrykę na rue Pastourelle 25. Lapierre zaoferował klientom serię eleganckich latarni produkowanych w różnych rozmiarach od 18 do 40 cm. wysokości.
Firma Lapierre produkowała także slajdy do latarni magicznych, które od konkurencji odróżniał zielony kolor papierowego obrzeża. Początkowo były to ręcznie malowane szklane płytki o szerokości 4,8 cm. Później obrazki nanoszono na szkło jako rodzaj kalkomanii.
W 1875 roku Auguste Lapierre przeszedł na emeryturę. Firmę przekazał synowi Edouardowi Virgile’owi Lapierre, który zarządzał nią do 1902. W tym czasie do produkcji wszedł piękny model z niklowanej miedzi “Lampadofor”. A także jego polichromowana nowatorska wersja przeznaczona do oglądania slajdów umieszczonych na obrotowej tarczy (patent z 6 października 1886 r.).
17 kwietnia 1902 roku Edouard Virgile’a Lapierre wraz z synami Maurice’m i René założył firmę „Lapierre frères et cie”. W tym samym roku przeszedł na emeryturę. W 1908 roku doszło do fuzji firmy braci Lapierre z producentem kamer Julesem Demaria (powstała firma o nazwie Demaria-Lapierre). Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej firma braci Lapierre odzyskała niezależność. W 1921 roku René Lapierre założył nową firmę, która działała aż do lat 50. XX wieku produkując m.in. projektory 9,5mm.
© 2019 KinoHistoria All rights reserved